Trong khoảng khng gian v thời gian rộng lớn v lu di, thiền Phật gio đ c những pht triển v biến đổi trong những sinh hoạt đa dạng của x hội. Từ đ thiền Phật gio cung cấp cho chng ta nhận thức, trong phạm vi chn l thường nghiệm hay hiện thực x hội, rằng thức con người với khả năng tư duy của n, từ trnh độ đơn giản nhất cho đến phức tạp nhất như được thấy trong thời hiện đại. Chnh thức ấy đ dẫn đạo lịch sử x hội loi người tiến ha như thế no, nhắm đến mục đch cứu cnh no. Đy l vấn đề m tập sch ny khng thể đp ứng.
Ni một cch cụ thể, sự pht triển v biến đổi của thiền Phật gio trong lịch sử Trung Hoa cổ đại, được thực hnh trong cc tng phi như Hoa Nghim, Thin Thai, Tịnh Độ v Thiền tng, song song với cc phương php tu dưỡng của Đạo gio, cng với cc ứng dụng trong kỹ thuật luyện cng, luyện kh của cc phi v như V Đang v Thiếu Lm. Lịch sử pht triển v biến đổi thiền như vậy cũng l một chương quan trọng, nếu muốn ni đến nguồn gốc v ảnh hưởng của Thiền Phật gio. D vậy, đy cũng l vấn đề vượt ngoi tầm với của tc giả. Xin trn trọng ghi nhận sự khiếm khuyết khng c khả năng hon tất.
Khoa mục được trnh by trong tập sch ny chỉ ở mức khả dĩ chấp nhận, v cn nhiều vấn đề cần ni m người viết chưa thể ni hết. Hy vọng thời gian v hon cảnh cn cho php.