A-T-ĐẠT-MA PHP UẨN TC LUẬN
Việt dịch & ch TUỆ SỸ & NGUYN AN
"A-t-đạt-ma Php uẩn tc luận", 12 quyển, Tn giả Mục-kiền-lin tạo, Tam tạng php sư Huyền Trang phụng chiếu dịch" đy l tiu đề của một trong su tc luận, cũng l một trong bảy luận thư căn bản của Thuyết nhất thiết hữu bộ, được phin dịch vo nin hiệu Hiển Khnh thứ 4 (Tl. 659), trước Tập dị mn luận một năm, sau khi hồi hương 14 năm.
Tiu đề gốc Phạn của luận thư được phục hồi y theo dẫn thuật bởi Yaśomitra trong Kośavyākhyā (Cu-x giải minh): Dharmaskandha, cng lc với su luận thư khc lập thnh cơ sở Thnh điển của Hữu bộ. Mặc d trong su luận thư, chỉ c Phẩm loại được gọi đủ với tiu đề Phẩm loại tc luận (Prakaraṇa-pādaśāstra), cc luận thư khc khng như vậy, nhưng trong khi giới thiệu, Yaśomitra dẫn một "thn luận" l Pht tr v "su tc luận" (tasya śarīrabhūtasya śāṭ pādāḥ) . Bảy luận thư ny, Thế Thn ni l một phần của thế tục A-t-đạt-ma (saṃketika); n l phương tiện, hay ty hnh, hỗ trợ chứng đắc tuệ v lậu cng với ty hnh của n l năm uẩn v lậu .
"Su tc luận" trước đ được La-thập đề cập trong luận Đại tr độ, gọi l "su phần A-t-đm". Căn cứ theo đy, điều m La-thập ni l phần thay v tc, Ấn Thuận suy rằng từ "tc luận" (pādaśāstra) - luận chn, v "thn luận" (śarīraśāstra) - luận thn, chỉ được thm vo cc thời đại sau do bởi tầm quan trọng của cc luận thư ny trong sự pht triển của Hữu bộ. Suy luận ny c thể hợp l, nhưng cc từ Hn dịch của La-thập t khi trung thnh với cc quy tắc ngữ nguyn của Sanskrit, như saṃjā (tưởng) c khi dịch l tướng, rất dễ nhầm lẫn với lakṣaṇa l hm nghĩa yếu tnh hay đặc điểm, hoặc nhầm với nimitta hm nghĩa dấu hiệu, tn hiệu thng tin. Do đ khng thể căn cứ từ Hn dịch ấy m dịch ngược lại Sanskrit để biết r nghĩa chnh xc l g. Trong trường hợp ny cũng vậy. Trong nguyn nghĩa Sanskrit, pāda c nghĩa l "chn", l "gốc rễ", m cũng c nghĩa l "phần", chnh xc l "một phần tư" (Wogihara, Monier). Cc học giả hiện đại đều hiểu như Huyền Trang m Hn dịch st nghĩa l "tc luận"...
(Trch phần Tổng Luận, bin soạn: Tuệ Sỹ)
Ghi ch
Ton bộ sch do Hội Ấn Hnh Đại Tạng Kinh Việt Nam thực hiện đều được ấn hnh phi lợi nhuận. Với tm nguyện cng dường Php th, Hội Ấn Hnh ĐTKVN lần lượt in cc Kinh Luật Luận trn giấy tốt v ba dy tại cc nh in chuyn dụng để cng dường thập phương. Ngoi ra, nếu qu vị muốn thỉnh Kinh sch theo nhu cầu c nhn m khng bị gin đoạn, hay trường hợp Kinh sch in đ phn phối hết, xin ty chọn cch đặt in sch "print on demand" nơi đy v tự nguyện trả cc chi ph. Gi nim yết ở đy l cc chi ph tối thiểu do cc hệ thống pht hnh quốc tế quy định, chng ti hon ton khng thu bất kỳ lợi nhuận no trong Phật sự ny.